Als gastspreker word ik uitgenodigd op de proclamatie van studenten Master of Science in de psychologie aan de UGent.  In het auditorium UFO word ik verwacht met een boodschap die ik mag brengen aan toekomstige psychologen en hun fiere ouders.

Een unieke gelegenheid om mijn missie in de kijker te zetten

Sinds ik zelf een psychose heb doorlopen, een weg heb afgelegd binnen de geestelijke gezondheidszorg (ggz) en herstel/hoop heb gevonden, probeer ik met mijn verhaal te inspireren. De 3 partijen, cliënt, hulpverlener en familie samenbrengen op een gelijkwaardige manier, elk vanuit hun eigen expertise is mijn uitdaging. Ook ben ik vastberaden taboe en stigma die aan psychose kleven de kop in te drukken.

Plechtig zijn

De kersverse afgestudeerde masterstudenten zitten vooraan in zwarte toga met baret en de stoet van professoren in ornaat onderstreept het belang van de plechtigheid. Ongeduldig om de baret in de lucht te gooien, luistert iedereen naar de openingswoorden van mevrouw de decaan Ann Buysse die de ceremonie aan elkaar praat. Voornaam maar toch toegankelijk spreekt ze de psychologen en hun ouders toe en volgt ze een strak schema. Tijd om zenuwachtig te worden krijg ik niet, want ik sta als eerste geprogrammeerd. 200 kersverse psychologen mogen toespreken is een echte buitenkans. Ik heb er dan ook alles aan gedaan om mijn spreektijd optimaal te benutten. En ik steek van wal.

De aula wordt stil

Als coördinator van de vzw PsychoseNet vertel ik in een notendop wie we zijn, wat we doen en waar je ons kan vinden. Ik leg uit dat mijn engagement naar de vzw is gegroeid vanuit een eigen ervaring met psychose. De aula is stil. Ik weet ondertussen dat mijn verhaal raakt en maak daar gebruik van om een paar zaken in de verf te zetten. Als voormalig loopbaanbegeleider vraag ik om op zoek te gaan naar de cliënt zijn comfortzone want alleen daar is herstel mogelijk. Ik moedig verder aan om stil te staan bij hoe je een cliënt bejegent; liefst vanuit verwondering, evenwaardig en op een authentieke manier.

Er is meer dan expertise

Zonder belerend te zijn, praat ik over de impact van de psychologen hun attitude. De manier waarop ze in de toekomst zullen hulpverlenen is bijzonder belangrijk voor het herstel van een cliënt. En herstellen is mogelijk, soms pas na vele jaren, maar het kan en dus is er hoop, ook voor de psycholoog. Bovendien is herstel altijd het resultaat van een èn/èn verhaal, niet van de hulpverlener alleen…

  • en een professionele hulpverlener met wie je verbinding kan maken
  • en psycho-educatie
  • en lotgenotencontact
  • en bewegen/natuur
  • en sociaal vangnet
  • en creatief bezig zijn
  • en zingeving/vrijwilligerswerk

Een gepaste vraag in plaats van ongevraagd advies

Nog even ga ik door op de core business van een coach: vragen stellen. Alsof de afgestudeerden niet weten dat een vraag stellen meer in gang zet dan ongevraagd advies! Toch kan ik het niet laten hen het volgende mee te geven. Een cliënt achterlaten met een open vraag waarop geen pasklaar antwoord beschikbaar is, wringt en is vooral heel erg de moeite waard. ‘Wanneer loopt het wel goed?’ en ‘wat is dan nu het verschil met vandaag?’ twee vragen waar de cliënt vaak lang moet over nadenken of waarvoor hij ver naar zijn verleden moet gaan. Alleszins vragen die het bewustzijn van de cliënt verhogen om tot inzicht te komen van wat hem overkomt.

Een goed psycholoog verstopt zijn expertise achter een coachende attitude…

…is dan ook de titel die ik heb gekozen voor mijn betoog. Ik wens deze toekomstige psychologen een hele fijne toekomst, ik feliciteer hen met de keuze om mensen nabij te zijn en ben erg hoopvol wanneer het gaat over deze generatie Z. Toffe jongeren met een open vizier.

Leen